Anasayfa , Dünya , Ağaçların ‘sosyal ağlarının’ haritası çıkarıldı

Ağaçların ‘sosyal ağlarının’ haritası çıkarıldı

HABER MERKEZİ|13.06.2019|İsviçre’den ve ABD’den araştırmacıların ortak yürüttüğü bir çalışmada ağaçların kökleri sayesinde birbiriyle bağlantı kurduğu karmaşık bir sosyal yapıya sahip olduğu keşfedildi. Araştırma, 70’den fazla ülkedeki 1,2 milyon ormanı kapsayan veri tabanına dayanıyor.

İsviçre’nin Zürih kentindeki Crowther Laboratuvarı ve ABD’deki Stanford Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırmada her orman ve korunun altından ağaçları ve bitkileri birbiriyle bağlayan köklerden, mantarlardan ve bakterilerden oluşan karmaşık bir ağ yapısı olduğu keşfedildi. Nature dergisinde yayımlanan araştırmada, Küresel Orman İnisiyatifi’nin 70’den fazla ülkedeki 1,2 milyon orman, 28 bin türü kapsayan veri tabanı kullanıldı.

Yaklaşık 500 milyon yıllık bu ağ internet için kullanılan “world wide web – dünya çapında ağ” terimine atıfla “wood wide web” diye adlandırılıyordu. Şimdi de uluslararası bir çalışmayla, bu bilinmeyen dünyaya hakim olan “mikorizal mantar ağının” ilk küresel haritası çıkartıldı.

Milyonlarca doğrudan orman gözlemi ve yerdeki simbiyotik bağlarını kullanan araştırmacılar, ilk kez bu mantar ağlarını aşağıdan yukarı görselleştirebilen modellemeler yaptı.

Araştırmacılardan Prof. Thomas Crowther, “İlk kez ayaklarımızın altındaki dünyaya dair küresel ölçekte bir bakış elde ettik” dedi. Araştırma, mikorizal ağların iklim değişikliğinin etkilerini kısıtlamada ne kadar önemli olduğunu ve iklim değişikliğinin etkilerine karşı ne kadar büyük tehdit altında olduklarını da gösterdi. Profesör Crowther “MR çekmenin bize beynin nasıl çalıştığını görmemize yardımcı olması gibi, toprağın altındaki bu mantarların küresel haritası, küresel ekosistemlerin nasıl çalıştığını gösteriyor” dedi.

Crowther şöyle devam etti:

“Belli tipteki mikroorganizmaların dünyanın belirli yerlerinde yaşadığını tespit ettik ve bunu anlayarak belli türdeki mikroorganizmaları nasıl yeniden inşa edebileceğimizi ve iklimin nasıl değiştiğini anlayabiliriz. Bu ağın büyük kısımlarını kaybediyor olmamız, sıcaklıların ve karbon salımının arttığı kısır döngüyü büyütebilir, iklim değişikliğini artırabilir.”

.

Mikorizal mantarlar, bitkilerle simbiyotik (ortak yaşar) bir ilişki geliştiriyor.

İki ana grup mikorizal mantar var: Ev sahibinin köklerine nüfuz eden arbüsküler mikorizal mantarlar (AM) ve nüfuz etmeden ağaç kökünü kaplayan ektomikorizal (EM) mantarlar.

Genelde kuzeydeki ılıman alanlarda bulunan EM mantar atmosferde daha çok karbon depolanmasına yardımcı oluyor ve bu tür mantarlar iklim değişikliğinin etkilerine karşı daha duyarlı.

Genelde tropik bölgelerde bulunan AM mantar ise hızlı karbon geri dönüşümüne yardımcı oluyor.

Araştırmaya göre ağaçların yüzde 60’ında EM mantar var, ancak sıcaklıklar arttıkça bu mantarlar ve bağlı bulundukları ağa türleri azalacak ve yerini AM mantar alacak.

Crowther “Toprakta dev miktarlarda karbon depolanmasına destek olan bu mantar türleri kayboluyor ve yerlerine atmosfere karbon püskürten mantarlar geliyor” dedi.

.

Bu durum, iklim değişikliğini hızlandırma potansiyeli taşıyor.

2100 yılına dek karbon salımında azalma olmazsa EM yüzde 10 azalabilir ve ağaçların yaşamı buna bağlı.

Araştırmanın sonuçları, mikorizal ağlarına bağlı olarak dünyanın neresine ne tür ağaçlar dikilmesi gerektiğine yardımcı olarak Bileşmiş Milletler’nin bir trilyon ağaç kampanyası gibi yeniden ağaçlandırma çalışmalarına yardımcı olabilir. (Kaynak: BBC Türkçe)