Görünmeyen Emeğin Görünür Kılınması İçin Sesini Yükselt, Örgütlen!

ZÜRiH |06-11-2013 | “Dar alana sıkışmayacak, ev içinde daralmayacağız”    Bulaşık, çamaşır, yemek, temizlik, “koca”nın, çocukların bakımı… Ne zaman başladığı ne zaman bittiği belli olmayan, bitip tükenmeyen ama tüketen; bizi en çok körelten, ufkumuzu daraltan, duvarlar arasına, dışardaki “hücre”lere hapseden; ücretli bir işte çalışsak bile kurtulamadığımız işler.. Hiç bir karşılığı olmayan, karşılığı olmadığı için de görülmeyen emeğimiz… Sistem tarafından, erkek egemen toplum tarafından doğamızın bir parçası olarak görülen/gösterilen ev içi emeğimiz… Daha da kötüsü/tehlikelisi  biz kadınların da bu durumu;  neredeyse ikinci bir deri gibi üzerimize yapışan “ev köleliği”ni sorgulamaksızın kabul etmemiz, doğal görmemiz. Ve bu sorunun iki bulaşığın elimize yapışıp yapışmayacağından daha ciddi sonuçları var: Sömürü sisteminin yeniden ve yeniden üretilmesi, kadınların toplumsal kurtuluş mücadelesinin dışında kalması!

Kadının görünmeyen emeği konusunda bir farkındalık yaratmak ve görünmeyen emeğin tanınmasını mücadele konusu/talebi haline getirmek önem taşıyor. Bu nedenle Yeni Kadın olarak başlattığımız  „Görünmeyen Emeğin Görünür Kılınması İçin Sesini Yükselt, Örgütlen” kampanyası dahilinde 03.11 2013 tarihinde İsviçre’nin Zürih şehrinde bir seminer gerçekleştirildik. İsviçre Yeni Kadın adına yapılan kısa bir açılış konuşmasının ardından MYK başkanı arkadaşımızın sunumu başladı. 70’li yıllardan itibaren çeşitli kadın örgütlerinin  kadının görünmeyen emeğiyle ilgili tartışma yürüttüklerini  ancak nasıl görünür kılınabileceğine ilişkin ortak bir çözüm üretemediklerini ifade etti. İnsanlaşmanın emekle başladığını, bilimin her şeyden önce „emek“  sonra el, dil ve bunların ürünü olarak düşünce dediğini; toplumun insanlaşması sürecinde emeğin kadın-erkek emeği olarak, yani cinsiyetçi temelde ayrışmadığını belirtti. Ev işlerinin karşılıksız bakım hizmetleri olduğunu,  kullanım değeri üreten bir hizmet olduğunu ama bununla sınırlı kalmadığını ifade ederek; „kadınlar, emek gücü metasını yani sermaye birikim kaynaklarının en önemlisini değişim değeri taşıyan metanın kendisini doğurarak, büyüterek ve iş gücü olarak hazırlayarak üretim sürecine sokuyorlar. Bugün ev işleri kadınların asli ve doğal işleri olarak görüldüğü için kadın, ucuz, vasıfsız ve yedek  işgücüdür; yedek işsizler ordusudur, sermayenin ihtiyaçları doğrultusunda itaatkar işgücüdür“ dedi. Aynı zamanda ev işlerinin kadınların mücadelenin dışında kalmalarında çok ciddi bir etken olduğunu sözlerine ekledi. Görünmeyen emeğin görünür kılınabılmesi farklı görüşlerin olduğunu, netliğin sağlanması için daha fazla araştırma ve tartışmaya ihtiyacımız olduğunu belirtti.

YK İsviçre tarafından hazırlanan kısa bir video-klip gösteriminden sonra seminere ara verildi.

İkinci bölümde kadın arkadaşlar tarafından konusu ev içi emek olan  bir skeç  sunumu yapıldı. Ardından soru cevap bölümüne geçildi. Bu bölümde tartışma, esas olarak ev içi emeğin ücretlendirilip ücretlendirilmemesi ekseninde yürüdü. Görevimizin esas olarak,  kadınların dört duvar arasından çıkarak toplumsal üretime, mücadeleye katılmalarını sağlamak olduğunu belirten MYK başkanı,  görünmeyen emeğin görünür kılınması talebinin örgütlülüğümüzü güçlendirip büyütme noktasında önemli bir araç  olduğunu sözlerine ekledi.

Seminer başladığında MYK başkanının, ”kaç kişi çalışıyor?” sorusuna az sayıda kadın arkadaşımız parmak kaldırmıştı, ikinci bölümde aynı soruya kaldırılan parmak sayısı arttı. Bu da bizim kendi emeğimize nasıl yabancılaştığımızın; sistemin dayattığı rolü  ne kadar karşı çıktığımızı söylesek de benimsediğimizin/içselleştirdiğimizin göstergelerinden biri olsa gerek. Az sayıda erkek arkadaşımızın da katıldığı seminerimiz kadının görünmeyen emeği konusunda farkındalık yaratmanın, gaspedilen emeğimize sahip çıkmanın çok küçük bir adımı, daha fazla mücadele, daha fazla araştırma, daha fazla tartışmayla bu adımı büyütebiliriz.