Filistin Halkı Bölünmüşlüğe Son Vermek İçin Sokaklarda

in Dünya, Haberler 23 März 2011

FİLİSTİN | 23 – 03 – 2011 | Filistin gençliğinin Filistin ulusal hareketindeki bölünmüşlüğe son vermek için harekete geçme çağrısı geniş yankı buldu. Gençliğin öncülük ettiği Arap dünyasındaki ayaklanmalardan ilham alan Filistin gençliği, el-Fetih ve Hamas arasında devam eden ve Siyonist işgal, sömürgecilik ve apartheida karşı Filistin mücadelesini akamete uğratan çekişmeye son vermeye kararlı.

“Halk Bölünmüşlüğe Son Vermek İstiyor”

Arap dünyası Mağrip’ten Maşrık’a kitlesel halk ayaklanmaları ile sarsılırken Filistin’de hüküm süren sessizlik 15 Mart “birlik eylemleri” ile yırtıldı. Arap dünyasında direnişin ve ayaklanmanın ustası olan, intifadanın yaratıcısı Filistin halkı, Siyonist sömürgeciliğe karşı mücadelesinde tarihinin en zayıf, en bölünmüş dönemlerinden birini yaşıyor. 2006 yılında yapılan seçimleri Hamas’ın kazanmasının ardından Hamas ile el-Fetih arasında artan gerilim, 2007 Temmuz’unda Filistin’in en şaibeli isimlerinden Muhammed Dahlan’ın [1] komutasındaki el-Fetih’in Gazze’de yapmaya kalkıştığı darbenin Hamas tarafından şiddetle bastırılması ile doruğa ulaştı. O tarihten beri Gazze’de Hamas hükümeti ve Batı Şeria’da Mahmud Abbas başkanlığında el-Fetih’in Filistin Yönetimi (FY) hüküm sürüyor.

Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nden Filistinli gençlik gruplarının gevşek bir koalisyonu tarafından Filistin’de bölünmüşlüğe son vermek için 15 Mart’ta sadece Filistin bayraklarıyla katılabilecek barışçıl eylemler yapılması çağrısı Şubat ayından beri gündemdeydi.

15 Mart eylemine en kitlesel katılım Gazze Şeridi’nde gerçekleşti. Çeşitli kaynaklara göre sayıları 200 ila 300 bin arasında değişen Filistinli Gazze merkezindeki Meçhul Asker Meydanı’nda toplandı. Hamas sempatizanlarının yeşil bayraklarla eylemi kendine mal etmesine öfkelenen eylemciler Meçhul Asker Meydanı’nı terk ederek Ömer Muhtar Caddesi’nden el-Hatib meydanına geçtiler. Akşam saatlerinde ise meydanda kalmak isteyen gençlere Hamas kolluk kuvvetleri sert bir şekilde saldırdı.

Batı Şeria’daki gösteriler ise Gazze Şeridi’ne kıyasla daha cılızdı. Ramallah’ta el-Manara meydanında toplanan 3 bin Filistinli, el-Fetihli bir grubun ve sivil giyimli Filistin Yönetimi güvenlik güçlerinin tacizlerine rağmen gösterilerini akşam saatlerine kadar sürdürdü. Akşam saatlerinde ise meydanda gecelemek isteyen gençlere FY kolluk kuvvetlerinin saldırmasıyla 20’den fazla genç yaralandı. Birlik eylemleri, Batı Şeria’nın diğer şehirleri Nablus, Cenin, Beytüllahim ve El-Halil’de de gerçekleştirildi.

Filistin Ulusal İnisiyatifi Genel Sekreteri ve milletvekili Dr. Mustafa Barguti, birlik gösterileri hakkında “Filistinlilerin ve özellikle Filistin gençliğinin mücadele tarihinde büyük bir an” yorumunu yaptı. “Birlik çağrısı yapıyoruz ve Filistin’e demokrasiyi geri getiriyoruz. Seçim hakkı istiyoruz. Liderlerimizi demokratik ve özgür bir şekilde seçme hakkı istiyoruz. Filistinliler uzun bir zaman Arap dünyasındaki gençliğe ilham olmuştu. Şimdi Filistin gençliği onlardan ilham alıyor.”

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin kadın milletvekili Halide Jarrar, Ramallah’ta birlik gösterileri üzerine görüşlerini belirtti: “Hükümetten gençlerin seslerini yükseltmelerine izin vermesini istiyorum. Protestocular arasında güvenlik kuvvetleri olmamalıdır. Gençliğin güçlü bir sloganı var. Filistin Ulusal Konseyi seçimlerinin yapılmasını istiyorlar. Bu oldukça önemlidir. Bunu destekliyorum. Filistin içindeki ve dışındaki Filistinlileri birleştirebilecek tek şey budur.”

İsmail Haniye ve Mahmud Abbas’tan İlk Tepkiler

Gazze’deki Hamas hükümetinin başbakanı İsmail Haniye’nin protestolara tepkisi, iki hareket arasındaki katı bölünmeyi düzeltmek için Ramallah merkezli Filistin Yönetimi’nin Başkanı Mahmud Abbas’ı “hemen” görüşmeye davet etmek oldu. Haniye televizyonda katıldığı bir canlı yayında, “Başkan kardeş Abbas’ı ve el-Fetih’i uzlaşmaya varmak için ulusal diyalog başlatmak üzere burada Gazze’de ya da kararlaştırdığımız herhangi bir yerde hemen görüşmeye davet ediyorum” dedi.

Başkan Mahmud Abbas, dün (15 Mart Salı) Kıbrıs Cumhurbaşkanı Dimitris Hristofyas ile yaptığı görüşmenin ardından yaptığı açıklamada bölünmüşlüğe son vermek için “mümkün olan en kısa zamanda” seçimlerin yapılmasını önerdi. Abbas, “Ben halkın yanındayım ve bu bölünmüşlüğe başkanlık ve meclis seçimleri ile son vermek için halka gitme taraftarıyım” dedi.

Haniye, bölünmeden dolayı “dış müdaheleleri ve Batı Şeria’daki Filistin liderliğinin siyasi irade yokluğunu” sorumlu tuttu. Hamas’ın “bölünme istemediğini”, fakat el-Fetih ile bir kez daha görüşmeye hazır olduğunu söyledi.

Mahmud Abbas Gazze’ye Gitmek İstiyor

Haniye’nin çağrısına karşılık olarak Mahmud Abbas bugün (16 Mart Çarşamba) FKÖ Merkez Komitesi toplantısında “yarın Hamas ile yeni müzakerelere başlamak için değil, çekişmeye son vermek için Gazze’ye hareket edeceğini” söyledi. Abbas, Hamas hükümetinin başbakanı İsmail Haniye’yi seyahat için gerekli düzenlemeleri yapmaya çağırdı, Gazze’deyken tüm fraksiyonların temsilcileri ve halk liderleri ile görüşmek istediğini sözlerine ekledi.

“Yeni hükümetin kurulmasını Hamas’a katılması için bir şans vermek için ertelemeye hazırım. Eğer yarın ya da daha sonraki gün bir anlaşmaya varırsak hükümetin kurulmasını ertelemeye hazırım” dedi Abbas. Selam Feyyad başbakanlığındaki Ramallah merkezli FY hükümeti, 14 Şubat’ta Abbas’a istifasını sunmuştu. Hükümeti kurmak için Abbas tarafından tekrar görevlendirilen Selam Feyyad’ın Pazartesi günü kabinesini açıklaması bekleniyor.

Gazze hükümetinin yetkilileri Abbas’ın sözlerini hemen memnuniyetle karşıladılar. Hükümet sözcüsü Tahir en-Nunu, Haniye’nin seyahat “için gerekli düzenlemeleri inceleyeceğini” söyledi.

15 Mart Eyleminin Öncesi ve Temel Talepler

15 Mart birlik eylemleri çağrısı, Şubat ayından beri Gazze ve Batı Şeria’daki Filistinli gençlik grupları tarafından gündeme taşındı. Çağrının temel talebi, bölünmüşlüğün sona ermesi. İlk adım olarak ise Filistin Yönetimi ve Hamas zindanlarındaki tüm siyasi tutsakların serbest bırakılması isteniyor.

Taleplerin en başında gelen ise Filistin halkının tüm parçalarının (Batı Şeria ve Gazze Şeridi, Yeşil Hat içindeki -İsrail vatandaşı- Filistinliler, mülteciler ve diasporadaki Filistinliler) katılmasını sağlayacak yeni bir seçim sistemine dayanarak yeni bir Filistin Ulusal Konseyi seçilmesidir. Filistin Ulusal Konseyi, Filistin halkının tek meşru temsilcisi Filistin Kurtuluş Örgütü’nün en üst organıdır. 20 yılı aşkın süredir Filistin Ulusal Konseyi seçimleri yapılmamaktadır. Filistin Ulusal Konseyi’nin tüm Filistin halkınnı temsil eden bir yapıya kavuşturularak Filistin Kurtuluş Örgütü’nün tüm Filistinli fraksiyonları kapsayacak şekilde yeniden inşa edilmesi ve FKÖ’nün yeniden yapılandırılması hedefleniyor. [2]

Diğer talepler ise Haniye ve Feyyad hükümetlerinin tüm Filistin fraksiyonlarının katılacağı bir ulusal birlik hükümeti kurulması için istifa etmesi, İsrail ile tüm güvenlik işbirliğini sona erdirilmesi.

15 Mart çağrısını yapan Filistinli gençlik grupları, gösterilere sadece Filistin bayrağı getirilmesini, fraksiyon bayrakları ve renklerinin kullanılmamasını istiyorlardı. Ayrıca 14 Mart’ta el-Fetih ve Hamas’ın hareketi kendisine mal etmeye çalışmasından rahatsız olduklarını belirten bir açıklama yayınladılar. Diğer yandan Filistin solunun belli başlı örgütleri Filistin Halk Kurtuluş Cephesi, Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi, Filistinli Demokratik Birlik- FİDA, Filistin Halk Partisi, Filistin Ulusal İnisiyatifi üyelerine ve taraftarlarına eylemlere katılma çağrısı yaptı. El-Fetih Gençliği ve Hamas da taraftarlarını protestolara katılmaya çağıran açıklamalar yaptılar.

Hem Gazze hem de Ramallah hükümetleri göstericilere müdahale etmeyeceklerini ilan ettiler. Özellikle bir polis “devletine” dönüşen Ramallah hükümeti son dönemde Batı Şeria’daki birçok gösteriyi ya yasaklıyor ya da zor kullanarak dağıtıyor. Filistin halkının Mısır ve Tunus devrimleri ile dayanışma eylemleri FY kolluk kuvvetleri tarafından zorla dağıtılmıştı.

İsrail Zindanlarındaki Filistinli Tutsaklardan Destek

İsrail zindanlarındaki Filistinli tutsaklar, Ramallah ve Gazze’deki protestoculara destek mektubu yolladı. Mektupta “Filistin Yönetimi’ni, Filistin Kurtuluş Örgütü’nü, ulusal ve İslami fraksiyonları, Filistin sivil toplum örgütlerini yeniden yapılandırmanın, bu çekişmeye son vermek ve bir Filistin devleti kurmak için bu safhada bir öncelik olduğuna inanıyoruz” dendi.

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin İsrail zindanında tutuklu genel sekreteri Ahmed Saadat, eşi Abla Saadat aracılığıyla gönderdiği mesajda, “işgale karşı koymak için birleşmek amacıyla Filistin’deki bölünmüşlüğe ve parçalanmışlığa son verme, Oslo’yu ve sonuçlarını alaşağı etme sloganı altında anayurtta, sürgünde ve diasporadaki tüm Filistin halkını, Filistin ulusal hareketini ve Filistin gençliğini 15 Mart’ta yürüyüşlere aktif olarak katılmaya” çağırdı.

Ramallah ve Gazze Hükümetlerinde Değişiklikler

Tunus ve Mısır’daki sarsıcı değişimlerin meydana gelmesiyle ve Mısır ayaklanmasının başladığı gün 25 Ocak’ta El-Cezire tarafından FKÖ’nün Müzakere Destek Birimi’nden sızan Filistin-İsrail müzakerelerine dair 16 bin belgenin (Filistin Belgeleri)[3] Filistin Yönetimi liderliğinin İsrail’e vahim tavizler verdiğini belgelemesiyle Filistin Yönetimi ağır bir krize sürüklendi. “Filistin Belgelerinin” ifşa edilmesi ve FY’nin en önemli Arap müttefiki Mısır lideri Hüsnü Mübarek’in devrilmesiyle FY bazı göstermelik değişikliklere gitmek ihtiyacı duydu. “Filistin Belgelerinin” sızdırılmasındaki sorumluluğunu kabul eden FKÖ müzakere ekibinden Saib Erakat istifa etti. Selam Feyyad başbakanlığındaki Ramallah hükümeti de 14 Şubat’ta Başkan Abbas’a istifasını sundu.

El-Fetih ve Hamas arasındaki bölünmeden sonra ABD ve İsrail’in tercihi ile Filistin Yönetimi’nin başına geçirilen IMF ve Dünya Bankası bürokratı Selam Feyyad başbakanlığındaki Ramallah hükümetinin İsrail ile girdiği “güvenlik işbirliği” sayesinde Batı Şeria, İsrail işgal rejimi için en sorunsuz günlerini yaşıyor. Feyyad hükümeti bir yandan 2011 Eylül’ünde 1967 sınırlarında bağımsız bir Filistin devleti ilan etmeyi planlıyorken, diğer yandan İsrail işgaline karşı Batı Şeria’da giderek mayalanmakta olan birinci intifadanın geleneğinden kök alan şiddet içermeyen halk direnişini sönümlendirmek için elinden geleni yapıyor.

Bu güvenlik işbirliğinin temel altyapısı ise ABD’nin İsrail-Filistin Güvenlik Koordinatörü General Keith Dayton’un misyonuyla [4] kuruldu. Bosna-Hersek’in kuruluş anlaşmasına adını veren Dayton, Ürdün’de Irak polisini eğitmek için kurulan polis akademisinde “Ulusal Güvenlik Kuvvetleri” adlı bir Filistin silahlı kuvvetini eğitiyor. Sayısı 8 bine ulaşan bu birlik, Batı Şeria’nın İsrail işgal rejimi için “dikensiz gül bahçesine” çevirmenin en önemli aracı oldu. Filistinli bağımsız siyasetçi Mustafa Barguti, mevcut durumu “çifte işgal” olarak nitelendiriyor.

Gazze hükümeti ise 10 Mart’ta kabine değişikliğine gitti. Hamas’ın el-Fetih dışındaki diğer Filistinli fraksiyonları hükümete dahil etme çabası başarısız olunca, yeni atanan altı bakan da Hamas üyeleri arasından atandı. Hamas’ın yeni kabinesinde Hamas-El-Fetih bölünmesinden beri ilk kez bir kadın bakan yer aldı. 2004 yılında İsrail’in suikastıyla öldürülen Hamas’ın kurucularından ve lideri Abdulaziz Rantisi’nin eşi Cemile eş-Şanti, Kadın Bakanlığı’na atandı. Cemile eş-Şanti, Hamas’ın kazandığı 2006 seçimlerinde Hamas’ın Değişim ve Reform Bloku’ndan seçilen beş kadın milletvekilinden biriydi.

[1] Bkz. Filistin Belgeleri: Muhammed Dahlan

[2] Bkz: Filistinli Öğrenciler Genel Birliği’nden FKÖ İşgali

[3] El-Cezire’nin Filistin Belgeleri hakkında Boykot Girişimi tarafından geçtiğimiz haftalarda yapılan çeviriler:

Filistin BDS Ulusal Komitesi’nin Filistin Belgeleri Açıklaması

Filistinli Öğrenciler Genel Birliği’nden FKÖ İşgali

İsrail’deki Filistinli Siyasi Gruplar: Devredilemez Haklarımızdan Vazgeçmeyeceğiz

Filistin Belgeleri: Muhammed Dahlan

El-Awda Seçimle İş Başına Gelmemiş Filistin Liderliğinin İhanetini Kınar

Ghada Karmi: Sadece Filistinli Mülteciler Geri Dönüş (El-Awda) Hakkından Vazgeçebilir

Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nden Filistin Belgelerine İlk Tepkiler

Tarık Ali: Tam Teslimiyet

[4] Dayton misyonu hakkında yaptığımız uzun bir çeviriyi ileriki günlerde yayınlayacağız