Anasayfa , Haberler , Zazaca yasağı

Zazaca yasağı

MERSİN | 18 – 02 – 2011 | Mersin Serbest Bölgesi’nde çalışan işçilerin anadilleri Zazacayı konuşması yasaklandı, bir işçi Zazaca konuştuğu için işten atıldı. İşçiler kayıt dışı ve esnek çalışma koşullarının getirdiği zorlukların yanında bir de anadillerini konuşamamaktan şikayetçi

H. Merkezi: Mersin Serbest Bölge’de yer alan Allied Domecq şirketinde işçilerin anadillerini konuşması yasaklandı. Çoğunluğunu Kürt işçilerin oluşturduğu iş yerinde Zazaca konuşmaya devam eden bir işçi işten atıldı. Yaklaşık 50 kişinin çalıştığı şirkette işçiler kayıtdışı ve esnek çalışma koşullarında istihdam ediliyor.

Zazacanın yasaklandığı işyerinde çalışan M.K adlı işçi, işyerinde yaşadıkları sıkıntıları Sendika.Org’a anlattı.

Bize öncelikle işyerinizi ve çalışma şartlarınızı anlatır mısın?

M.K: Bizim çalıştığımız Allied Domecq, dışarıdan gelen içkilerin nakliyatını yapan bir şirket. Ben uzun zamandan beridir yaklaşık 30 kişi ile sigortasız olarak önceden 30 TL şimdi ise 35 TL’ye çalışıyorum. Bizim şirkette nakliye işini bizim de tanıdığımız bir abiye veriyorlar. Onlar 8 kişilik bir kabalacı ekipten oluşmakta, biz ise 30, yazları ise 50 kişiye varan çalışanlar olarak yevmiye hesabıyla çalışıyoruz.

Kabalacılar haftalık toplanan paraları aralarında bölüyor, yani çok iyi paralara çalışıyorlar. Biz de o kabalacıların taşeronuyuz. Hemen hemen hepimiz hemşehriyizdir ama tabi bu havada kalan bir hemşerilik. Bizim günde 10-12 saat çalışmamız ve onların aldığı paranın 5’te 1’ini almamız bu hemşehriliğin nasıl olduğunu gösteriyor. Mesela bir örnek verecek olursam, öğlen belirli bir yemek molası saatimiz yok. Yemeği yediğimiz gibi kalkıp çalışmamızı istiyorlar, nasıl olsa onlar için ne kadar çok çalışma o kadar çok para demek.

DENETİM OLACAĞI ZAMAN DIŞARI ÇIKARILIYORUZ

Sizin işyerinde kaçak ve uzunca saatler çalıştırıldığınızı şirketin kendisi biliyor mu?

M.K: Tabii ki. Hatta size şunu diyebilirim ki bizim baş taşeronumuz olan Mustafa abi ile şirket müdürü arasında bir anlaşma olduğu görülüyor. Yoksa buradaki 30 kayıt dışı insanız, serbest bölgede kontrol olacağı zaman dışarıdan girişi sağlayan görevliler bizi uyararak dışarı çıkartıyorlar. Bazen de bizden “bugün geldim, deneme için çalışıyorum” dememizi istiyorlar. Zaten serbest bölgede doğru düzgün sigortalı çalışan yok. Serbest bölge çalışanlarının dünyası burası, burası başka bir yaşam alanı. Tabi kötüdür, iyi anlamda demiyorum.

Peki Zazaca yasağı ne zaman başladı?

M.K: Şimdi bizim çalışma şartlarımız kötü olduğundan bazen işler ters gidebiliyor, hatalar yapılıyor. Bu hatalar biraz birikince İstanbul’dan bir sorumlu geldi. Burada kontrollere başladı. Artık bizim Zazaca konuşmamız rahatsız mı etti, yoksa yasaktı da bugüne kadar bize mi söylemediler, gelen bayan da bunun mu aracı oldu bilemiyoruz. Ama sert bir şekilde bu işyerinde bir daha Kürtçe konuşulmayacak dendi.

Tabi buna herkes uymak zorunda kaldı, kimse neden diye soramadı. Ben birkaç defa üsteledim ama işten atmakla tehdit ettiler.

BİR ARADA OLAMIYORUZ

Biz aramızda sürekli sohbet eder, şakalar yaparız ama işimizi aksatmayız, zaten izin de vermezler. Bu bayan yapılan yanlış işlerin faturasını anadilimize kesti. Bir arkadaşımız da işten atıldı. Biz de çok itiraz edemedik çünkü işyerimizde öyle bir noktadayız ki, insanlar birbirinin ardından iş çevirmeye çalışıyor. İşyerinde tutunabilmelerinin yolunun parçalanmak olduğunu sanıyorlar.

Ama yanılıyorlar. Sonuçta biz ne kadar fazla da çalışsak ne kadar uğraşsak da alacağımız para değişmeyecek. Burada bir arada olmamız gerekirken tam tersi oluyor. Birkaç defa anlatmaya çalıştım aslında. Ama burada herkes hemşeri olduğundan “ayıptır bu benim amcamdır, komşumdur” diyorlar. İşte bu amcalık komşuluk çok uzun saatler sigortasız az parayla çalıştırmayı ortadan kaldırmıyor.

Öyle günlerimiz oluyor, öyle sıkıntılarımız oluyor ki zaten hepsi birer haber gibidir.

Sendika.Org / Mersin