Sermaye Talimat Verdi Hükümet Saldırıya Geçti, Sendikalar Ortak Oluyor

 KIDEM TAZMINATLARIN KALDIRILMAK İSTENIYOR

Yıllardır uygulanan ekonomik politikaların sonucunda birçok hakkımız elimizden alındı. Bırakın işçi için emekçi için “iyi bir şey” olmasını, elimizde kalan ve geleceğimizi de yakından ilgilendiren kıdem tazminatı hakkımız da birilerine fazla gelmeye başladı.

Kıdem tazminatı hakkımız, günlerce süren grevler, milyonlarca işçinin katıldığı yürüyüşlerle, açlıkla, sabırla sınanarak kazandığımız ve geleceğimize dair elimizde kalan tek hak.

 Devlet uzun süredir patronları kıdem tazminatı yükünden kurtarmak ve esnek-güvencesiz çalışmanın kurallarını yerleştirmek için çaba sarf ediyor. Son çalışması olan kıdem tazminatının fona devredilmesini de bunun için uygulanmaya hazırlanırken büyük bir iştahla kamuoyu kıdem tazminatı fonunun “iyi bir şey” olduğu yalanına inandırılmak isteniyor. Bunun için medya, çalışma bakanlığı, iş müfettişleri ve başkaca kurumlar canla başla savaşıyor.

·         Kıdem tazminatı emeğimizin somut karşılığı, yıpranma payımızdır.

·         Kıdem tazminatı, geleceğimizdir, aldığımız evin peşinatı, yenilenecek eşyanın birkaç taksiti, çocuğun dershane parasıdır.

·         Kıdem tazminatı iş güvencemizdir. Patronların bizi işten kolay kolay atamamasıdır

Halen uygulanan iş yasasına göre en az bir yıl bir işyerinde çalışmış olan işçiye,  işten çıkarılırken veya ;

·      İşverenin, işçiyi haksız olarak işten çıkarması,

·      aylık ücretinin, fazla mesai ücretinin, genel tatil ücretinin, ikramiyesinin ödenmemesi, bu ücretlerinin 1 gün dahi olsa geç ödenmesi, ücretinin düşürülmesi, sigortasız çalıştırılması, sigorta primlerinin eksik yatırılması, fazla çalışmaların bordroda gösterilmemesi, yıllık izinlerin 14 günden az verilmesi, iş koşullarının sağlığına zarar vermesi, işverence kötü muameleye hakarete, tehdide, küfüre maruz kalması, işverenin tacizi, işyerinin ücretsiz izin vermeye başlaması, çalışma koşulları nedeniyle çalışamaz hale gelmesi, verilen hakların kaldırılmak istenmesi, çalışma koşullarında esaslı değişiklik yapılması )durumunda kıdem tazminatı ödenir.

·      Kadın işçinin evlendikten sonra, bir yıl içinde işten ayrılması,

·      İşçinin askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılması,

·      İşçinin, yaşlılık, emeklilik ve malullük aylığı almak için işten ayrılması,

·      İşçinin, değişik işyerleri de olabilecek şekilde 15 yıllık sigortalılık süresi ve bu süre içinde toplam 3600 gün prim ödemesi varsa bunu sebep göstererek işten ayrılması, hallerinde işçiye kıdem tazminatı ödenmek zorundadır. Çalışılan her yıl için 30 günlük giydirilmiş brüt ücret tutarınca kıdem tazminatı ödenir. Giydirilmiş brüt ücrete, işverence verilen yemek, yol, ikramiye, prim gibi sosyal hakların dâhil edilmesi sonucu ulaşılır.

Halen bir işyerinde 1 yıl çalışmış bir işçi kıdem tazminatı hakkını kazanırken yukarıda sayılan tüm haklar kaldırılacak ve işçi sadece aşağıdaki 3 şarttan birinin varlığı halinde kıdem tazminatı fonuna başvurabilecek:

1-                 Adına en az 10 yıl (3600 gün) prim ödenen işçinin işten ayrılması,

2-                 İşçinin emekli olması,

3-                 İşçinin ölümü

Eğer bu 3 gerekçeden biri yoksa işçinin işverene verdiği emeğin karşılığı olmayacak. 9 yıl 11 ay çalışmış ve bir daha da sigortalı iş bulamamış bir işçi kıdem tazminatı almak için devlet kapısına gidemeyecektir.

·        İşçi, hiçbir neden olmaksızın işten çıkartılabilecektir!

·        İşçi, işveren tarafından hakarete uğraması, kötü muameleye maruz kalması, tacize uğraması gibi hallerde, haklı nedenle işten ayrılarak, kıdem tazminatı alamayacaktır!

·        Evlenen kadın işçinin tazminat hakkı kaldırılacak!

·        Askere gidecek olan işçinin tazminat hakkı kaldırılacak!

·        Sigortasız çalıştırılan işçinin tazminat hakkı kaldırılacak!

·        Kıdem tazminatında faiz uygulaması kaldırılıyor! Halen mahkeme 3 yolda sürse 3 yılın sonunda hakkına faiziyle kavuşabilen işçi fon başlayınca 10 yıl beklediği alacağına 1 kuruş faiz bile işlemeyecektir

·        Hadi her şey yolunda gitti, fona başvurma hakkını kazandık. Bu defa da alabileceğimiz tazminat miktarı düşecektir. 1 yıla 1 giydirilmiş maaş olan kıdem tazminatı 1 yılına asgari ücretin 1/3 ü kadar belirlenecektir. Ve artık sosyal haklar ücretin hesabına katılmayacaktır. Fondan alınan para, kıdem tazminatından çok daha az olacaktır!

·        Fona yatacak para ücreti asgari ücret olduğu için işçilerin çoğu, fondan asgari ücret üzerinden para alacaktır!

·        Şu anki düzenlemede işçilerin 3600 prim günü(10 yıl) ve en az 15 yıllık sigortalı olması halinde tazminat alabilmeleri ve en başta sayılan sebeplerle işten kendi isteğiyle ayrılan işçinin kıdem tazminatı isteme hakkı zaten vardır

·        Fonun geleceği belirsizdir! İşsiz kaldığımızda işsizlik maaşı alamamamız gibi kıdem tazminatı fonu da amaç dışı kullanıma açık olacaktır. Çünkü yönetiminde 2 devlet temsilcisi 2 işveren temsilcisi ve 1 işçi temsilcisi yer alacaktır. Ve karar için 3 oy yeterli sayılacaktır.

Kıdem tazminatın kaldırılması yalnızca bir hakkın kaldırılması değildir. Geleceğinde güvencesizleşmesidir. Çünkü kıdem tazminatı işverenler üzerinde işçi için bir güvence iken bu hak kaldırılarak işverenlerinde istediği zaman işçinin işten çıkarılması sağlanacaktır. Kuralsız çalıştırma tazminatın kaldırılması ile sınırsız şekilde uygulanacaktır. Şimdi bu uygulamaya işçilerin örgütleri olan sendikalar da ortak oluyor. Aylardır kıdem tazminatını kaldıracağını söyleyen hükümet karşı hiç sesini çıkarmayan sendikalar yarın göstermelik açıklamayla vicdanlarını rahatlatacaklar.

Bu süreçte sesiz kalmak geleceğimize sesiz kalmak demektir. Bu gün Sesiz kalanlara karşı da mücadele etmek her işçin görevidir. Unutmayalım bu hak gittikten sonra elimizde başka bir hak kalmayacaktir. Şimdi haziran sıcaklığı ile haklarımızı vermemek için mücadeleyi yükseltme zamanıdır. Biz güçlüyüz yeter ki gücümüzün farkında olalım. Bu hak 20 milyondan fazla emekçiyi ilgilendirmektedir. Öyle ise bu gücümüzü şimdi birleştirme zamanıdır.