Home , Haberler , İsveç’ten Ekonomik Notlar

İsveç’ten Ekonomik Notlar

HABER MERKEZİ|26.10.2022| Son bir yıldır ekonomik sorunların artmasıyla İsveç’te ekonomi halkın günlük gündemini koruyor. Son süreçte faizin ve enflasyonun artmasıyla birlikte irili ufaklı birçok şirket ya kapatma ya da iflâs yolunu seçti. Eylül ayı için açıklanan aylık enflasyon oranı %9.7 ve Merkez Bankası faiz oranı ise %1.75.

 

Ekim ayında ilk olarak uluslararası tanınan ve birçok ülkede mağazası bulunan H&M İsveç’te 69 mağazasından 400 işçiyi işten çıkartacağını sendikaya bildirdi. Geçtiğimiz günlerde dünyada en önemli rulman üreticilerinden biri olan SKF de 1000 kişilik işten çıkarmanın olacağını duyurdu. Geçtiğimiz yılın Ekim ayıyla karşılaştırma yapıldığında 600 milyon Kron’luk bir düşüşün olduğu aktarıldı. Ekonomik kaybın nedeni olarak artan enflasyon gösterildi. Zincirleme mağaza olan giyim şirketi İndiska ise iflâs başvurusunda bulundu.

 

Hükümeti kuran Moderatlar’dan Ekonomi Bakanı olarak göreve gelen Elisabeth Svantesson, yaptığı açıklamada ekonomi paketinde yer alması planan kimi reformların ekonomik kriz nedeniyle rafa kaldırıldığını, dikkatli adım atmaları gerektiğini belirtti. Yüksek enflasyon içinde bulunduklarını ifâde eden Svantesson, ülkenin durgunluk döneminde olduğunu belirtti. İsveç’in yeni Başbakanı Ulf Kristersson da, Başbakanlığa gelmesinin hemen ardından yaptığı açıklamada Svantesson’u destekler açıklamalarda bulundu. Seçim vaatleri arasında çeşitli vergilerin düşürülmesi vaadinde bulunan Kristersson, bu değişikliklerin bekletilmesi gerektiğini açıkladı. Maaş, emeklilik ve yakıt vergilerinde düşüş beklentisiyle oy verenlere bu haber tokat gibi indi.

 

Ekonomide konuşulan bir diğer konu ise konut fiyatları ve kiralar. Artan enflasyon nedeniyle merkezî faize yapılan zamlar konut fiyatlarını etkiledi. Konut fiyatlarında yaşanan düşüş devam ederken konut satışlarını da ciddi olarak etkiledi. Konut fiyatlarında yalanan düşüşün yanısıra konut kira ücretlerinde artan enflasyon nedeniyle zamlar yapıldı. Kiracılar derneği ile ev sahipleri derneği arasında görüşmeler başladı. Ev sahipleri derneği kiralarda %10’luk bir zam talep ediyor. Kiracılar derneği ise en fazla %2.4 oranında bir artışı kabul edebileceklerini ifade ederek aynı oranda karşı öneride bulundu.

 

Ülkenin büyük bankalarından biri olan Handelsbanken, yaptığı araştırmanın sonucunu açıklayarak her 10 kişiden 6’sının önümüzdeki yıl yaşamak için çok daha az parasının olacağını tahmin ettiğini belirtti. Bir diğer banka Nordea ise, konut kredilerinde %5’in üzerinde faiz beklediklerini açıkladı. Swedbank %3’lük bir faizden söz ediyor. Stockholm borsası ise sürekli düşüyor.

 

Sendika federasyonları işverenler ile girecekleri toplu sözleşme görüşmelerine hazırlanıyor. Enflasyonun artması ve artmaya devam etmesi nedeniyle üç yıllık yerine yıllık anlaşma yapmak istediklerini belirten LO, düşük maaş alanları gözeteceklerini ve herkese eşit oranda bir zam yapılması gerektiğini açıkladı. Şuanda enflasyon ve faiz değerlerinin sürekli değişmesi nedeniyle somut bir önermede bulunamayacaklarını belirten federasyon, görüşmelerin başlamasıyla birlikte çalışanların yaşamlarını iyi derecede sürdürebilecek oranda maaş alabilmeleri için uğraşacaklarını belirtti. LO içinde yer alan 14 sendika, görüşmelerin öncesinde tam konsensus içinde birlik olduklarını açıkladı.