İsveç Romanları fişliyor

İSVEC |23-09-2013 | İnsan hakları ve soykırımları konu alan uluslararası konferanslar örgütleyen, Romanlara uygulanan ırkçılık ve ayrımcılıktan dolayı özür dileyip “Beyaz Kitap” yayımlamaya hazırlanan İsveç aralarında çocukların da bulunduğu Romanları fişlemeyi sürdürüyor.

Dagens Nyheter Gazetesi İsveç polisinin binlerce Romanı sırf etnik kökenlerinden dolayı fişlediğini gösteren belgelere ulaştı. Fişlenenler arasınsa 2 yaşlarında 52 çocuk da bulunuyor. Çocukların fişlenmelerinin tek nedeni anne ve babalarının Roman olduğu için potansiyel suçlu olarak görülmeleri. Gazetenin ele geçirdiği belgeler fişlenenlerin büyük çoğunluğunun sabıkasız olduğunu gösteriyor.

İsveç’in güneyinde Skåne Bölge Polisinin bilgisayarlarındaki “Gezginler” adı verilen dosyada İsveç’in değişik illerinde yaşayan 4 bin 29 Romanın soy ağacı bulunuyor. Erkekler ve erkek çocuklarının mavi, kadınlar ve kız çocuklarının kırmızı figürlerle gösterildiği dosyada 1900’lü yılların başında doğan ve yaşamını yitiren Romanlarla ilgili ayrıntılı bilgiler de bulunuyor.  Fişlenenlerden 842’si ise 2000 yılından sonra doğan Roman çocukları.

Dosyanın geçtiğimiz yıl hazırlandığı ancak bu bilgilerin toplanması için uzun bir süreden beri Polisin araştırma yaptığı bildiriliyor. Dosyanın polisler tarafından bir “Ansiklopedi” gibi kullanıldığı, bir Romanın suç işlemesi halinde polislerin dosyaya girerek akrabalarını ve nerede yaşadıklarını öğrendikleri ifade ediliyor.

ROMANLARI ZORLA KISIRLAŞTIRDILAR

Doğu Kürdistan doğumlu Yazar Lawen Mohtadi, insan hakları savunucusu Roman kadın yazar Katarina Taikon’un yaşamını anlattığı kitabında İsveç’te geçmişte Romanlara karşı olan şiddet, ayrımcılık ve fişlemeleri gözler önüne sermişti.

“İkinci Dünya Savaşı yıllarında Arupa’nın değişik ülkelerinden binlerce Roman soykırım kamplarına yollanırken İsveç’te üniformalı kişiler Romanları etnik kökenlerini, yaşadıkları yerleri ve akrabalarını bildirmeye zorluyordu” diyordu Mohtadi.

1914 ila 1954 yılları arasında İsveç Romanların ülkeye girişlerini yasaklamıştı. Bu süre zarfında “İsveç ırkını arındırmak” amacıyla binlerce Roman zorla kısırlaştırımıştı. 1959 yılına Romanların konutlarda yaşama  ve okula gitme hakları yoktu.

Aradan 70 yıl geçmesine, Bakanların “Çingene Gecesi”nin yıldönümlerinde Romanlara yönelik soykırımı lanetleyen nutuklar atmalarına rağmen İsveç’in Romanlara yaklaşımında köklü bir değişiklik olmadığı gibi fişlemeyi de sürdürüyor.

YASAĞA RAĞMEN FİŞLEME SÜRDÜRÜYOR

İsveç yasaları ve İsveç’in uymayı taahüt ettiği Avrupa Sözleşmeleri insanların etnik kökenlerine göre sınıflandırılmalarını ve fişlenmelerini yasaklıyor. Buna rağmen polisin Romanları fişlemeyi sürdürmesine tepki gösteren Anayasa Uzmanlarından Johan Hirschfeldt, polisin “Gezginci” başlığıyla dosya açmasının ve Romanları fişlemesinin yasal olmadığını söylüyor.

Tüm ailesi fişlenen Sandra Håkansson, Polisin çocuklarını ve ailesini fişlemesinin ırkçılık olduğunu söylüyor ve yetkililerden neden Romanların fişlendiğini açıklamalarını istiyor.

Skåne Emniyet Müdürlüğü Enformasyon Müdürü Lars Förstell, “Bu iddiayı ispatlayacak belge yok. Bu tamamiyle saçma gözüküyor. Böylesi bir şeyi duymak beni tamamiyle hayrete düşürdü” diyerek Romanların fişlendiğini inkar ediyor.

Stockholm Emniyet Müdürlüğü Basın Şefi Varg Gyllander de “Böylesi bir fişlemeden hiç haberim yok” diyor.  ANF