ATİK Online Birlik Mücadele Zafer!
PORT-AU-PRINCE | 11 – 05 – 2010 | Binlerce gösterici bu yılın başında şiddetli bir depremle yerle bir olan başkent Port Au Prince’da sokaklara çıkarak Devlet Başkanı Rene Preval’ın istifasını istedi.
Başkanlık sarayı önüne gelen eylemcilerle polis arasında çatışma çıktı. Polis eylemcileri gaz bombaları ve uyarı ateşleriyle dağıtmaya çalıştı.
ABD destekli darbeyle devrilen halkçı başkan Aristide’nin yerine getirilen Rene Preval’ın „ülkeyi dış güçlere sattığını“ belirttiler. 40’a yakın örgütün çağrısıyla sokaklara çıkan eylemcilerden biri Reuters haber ajansına „Preval iktidarı bırakmalı ve tutuklanmalı. O bir vatan haini çünkü ülkeyi dış güçlere sattı“ diye konuştu. Depremden sonra işinde olan 39 yaşındaki sosyolog herve Santilus da „(Preval) iktidarda kalmak için depremden yararlanıyor“ diye belirtti.
Göstericiler darbeyle görevinden edilen halkçı başkanın posterlerini taşıyarak geri dönmesini istediler.
Haiti’de 12 Ocak’ta 7 büyüklüğünde bir deprem gerçekleşmiş ve 300 bin insanın hayatına mal olmuştu. Devlet Başkanı Rene Preval depremden hemen sonra ülkeye 16 bin asker göndererek „işgal mi“ tartışmalarına neden olan ABD ile uzun yıllardır yakın ilişkilere sahip.
1990’da seçilen halkçı başkan John Baptiste Aristide, ertesi yıl askeri darbeyle devrildi. Uluslararası baskılarla 1994’te ülkeye dönen Aristide, 1996’da bıraktığı göreve 2000’de yeniden seçildi. 2006’da ise şimdiki başkan Rene Preval seçildi.
Muhalif yazarlardan John Pilger Aristide’nin görevinden edilmesinin nedenini şöyle açıklamıştı: „(ABD)2004’de demokratik seçimle başa gelen Haiti Başbakanı Jean –Bertrand (Aristide)’nin kaçırılmasını emretti ve onu Afrika’ya sürgüne gönderdi. Şimdilerde revaçta olan Aristide, Haiti’nin küçük imalathanelerinde çalışanlara asgari ücret verilmesi gibi ılımlı reformları yasalaştırma „küstahlığına“ girişmişti…“
HAİTİ: BİR SÖMÜRGE HİKAYESİ
Eski bir Fransız sömürgesi olan Haiti, Latin Amerika’da bağımsızlığını kazanan ilk ülke. Fransız Devriminin ardından kölelerin ve özgür siyahların özgürlük ve medeni haklar için ayaklanmasının ardından kölelik kaldırıldı; bu karar Haiti’den tüm Fransız kolonilerine yayıldı.
The Times gazetesinin dünkü sayısında „Haiti fay hattının bir ucu Fransa’da“ başlığıyla yazılan yazıda şöyle deniliyor: „Haiti’deki fay hattı nerede? Jeologlara göre Kuzey Amerika’yla Karayip tektonik tabakalarının arasında…Fakat birçok Haitili için fay hattı maziye uzanıyor – Haiti’nin sömürge tecrübesine, bu diyarı borçla ve hep bodur kalan bir ekonomiyle sakatlayan köleciler ve zorbalar imparatorluğuna. Fay hattı 200 yıl öncesine, doğrudan doğruya Fransa’ya gidiyor.“
18. yüzyılda dünyanın en büyük şeker ihracatçısı olan Haiti Fransa’nın sömürgesiydi. Haiti halkı kendi topraklarında köle edildiler. Vahşi koşullarda çalıştırılan kölelerin ömürleri çok kısa oluyordu. On binlerce köle Haiti’de Fransa için çalıştırılırken, şu an Fransız vatandaşı olan on binlercesi de Fransa’ya getirildikten sonra emek sömürüsüne maruz kalıyorlardı.
Tüm bu sömürü ortamında başlayan köle ayaklanmaları 1804’te bağımsızlık zaferiyle sonuçlandı. Fransızlar ülkeyi terk etse de yerlerine Hindistan’da İngilizce için olduğu gibi, efendinin dilini, Fransızca’yı bırakıp gittiler.
Baskılarla geçen 19. yüzyılın ardından ABD 1915’ten 1934’e kadar ülkeyi işgal etti. ABD’nin çekilmesinin ardından Dominikli diktatör Rafael Turijillo, sınırda yaşan binlerce Haitiliyi öldürdü ve siyahi Haitililere karşı ırkçı bir politika sürdürdü.
1957’den 1986’ya kadar ülkeyi diktatörce yöneten Duvalie ailesi, ABD’nin de yardımıyla muhalifleri bastırdı ve sürgüne gönderdi. 1990’dan sonra da halkçı başkan Aristide’yi yönetimden düşürmek için bir çok uygulamaya imza attı.(Etha)
