Frankfurt |29.10.2018| Almanya’nın Hessen eyaletinde önceki gün yapılan seçimlerde iktidar partileri olan Demokratik Hıristiyan Birlik Partisi (CDU) ve Sosyal Demokrat Partisi (SPD) büyük oranda oy kaybına uğrarken, ırkçı ve faşist söylemleri ile ırkçı bir parti konumunda bulunan Almanya için Alternatif (AfD) partisi %13 oy alarak Hessen’de de parlementoya girdi. Seçime katılımın %67,5 olduğu Hessen’de AfD parlamentoya girerek Almanya’nın tüm eyaletlerinde yer almış oldu. Sol Parti ise oy oranını %1,1 arttırarak %6,3 oy oranına ulaşmış oldu.
Federal Almanya hükümetini oluşturan koalisyon ortakları CDU/CSU ve SPD partilerinin son yıllarda yaşamış olduklar yönetme krizi, iki hafta önce yapılan Bavyera seçimlerine yansımış, Hıristiyan-Sosyal Birlik Partisi (CSU) tek başına iktidar hakkını kaybetmişti. Önceki gün Hessen eyaletinde yapılan seçimlerde Hessen Hükümet ortağı CDU %27 oy oranını elde ederken, diğer ortağı Yeşiller Partisi ise ikinci parti konumuna yükselerek %19,8 oranına ulaştı. Merkezi Hükümetin ortağı durumunda bulunan SPD ise Hessen eyaletinde 19,8 oy oranına geriledi ve sadece az bir oy farkı ile 3. Parti sırasına geriledi. Bir önceki seçimlerde parlamento dışı kalan Liberal Hür Parti (FDP) %7,5 oy oranını alarak yeniden parlamentoya girdi.
Beş Türkiyeli Hessen Meclisinde
Hessen seçimleri 5 Türkiyeliyi eyalet meclisine taşıdı. Saadet Sönmez Sol Parti Frankfurt listesinden seçilirken, 1985 doğumlu Taylan Burcu yine Frankfurt Yeşiller Partisi’nden seçildi. SPD’de uzun yıllar politika yapan Turgut Yüksel yeniden Frankfurt’tan Eyalet Milletvekili olurken, Yankı Pürsün’de Lilberal Hür Parti’den (FDP) Eyalet Meclisi’ne seçildi. Hristiyan Demokrat Parti (CDU) Offenbach kentinden aday olan İsmail Tipi de Offenbach’ta aldığı oylarla Hessen Meclisi’ne seçildi.
Berlin Hükümet Krizi Eyaletlere Yansıyor
Berlin’de iktidarda olan CDU/CSU ve SPD büyük koalisyonuna yönelik eleştiriler tüm kesimler tarafından yürütülüyor. Eylül 2017 yılında yapılan Federal Almanya seçimleri sonrasında hükümetin uzun zaman kurulamayışı, eski Anayasa Koruma Dairesi Maaßen üzerine yapılan tartışmaların hükümeti yıpratması, mülteciler hedef alan sağcı politikaların revaçta olmasıyla birlikte AfD’nin popülaritesinin artması ve Hükümet ortaklarının bu artışa adeta çanak tutma eleştirileri ile birlikte merkezi hükümetin oldukça yıpranmış olduğu yorumları yapılıyor. Hessen’de Hıristiyan Demokratlar ve Yeşiller hükümet koalisyonunu Hessen’de %60 oranında memnuniyetle karşılanmasına rağmen CDU’da yaşanan oy kaybının merkezi hükümette yaşanan sorunlardan kaynaklı olduğu yorumu yapılıyor.
Kayıp oylar nereye aktı
Son yıllarda yapılan seçimlerde oyların partiler arası akışları üzerine tartışmalar artarak devam ediyor. Özellikle ırkçı parti AfD’nin artan yükselişi hangi partiden oyları aldığı yönünde analizlari gündeme taşıyor. Hessen’de yapılan son seçimlere oranla CDU partisi %11,3 oy kaybı yaşadı ve 94 bin oy AfD’ye kaptırmış oldu. Oy kaybının oldukça fazla yaşandığı bir diğer parti SPD oldu. SPD %10,9 oy oranında kayıp yaşarken, 101 bin oyu Yeşillere kaptırırken AfD’ye ise 38 bin oy kaptırdı. Yeşiller Partisi oy oranını %8,7 arttırarak ikinci parti konumuna yükseldi ve CDU ve SPD’den büyük oranda oyların kendisine akmasını sağladı.
Sol Parti oy oranını %1,1 arttırırken, 24 bin oy SPD’den 5 bin oy ise CDU’dan almış oldu. Dikkat çeken bir diğer durum ise 15 bin Sol Parti seçmeninin AfD’ye oy vermesi.
Merkel istifa etti, erken seçim gündemde
Durumdan vazife çıkaran ilk parti CDU oldu. Almanya Başbakanı Angela Merkel CDU Başkanlığını yıl sonunda bırakacağını ve 2021 yılına kadar ise Şansölye görevinde kalmak istediğini belirtiyor. Tarihin en büyük hüsranını yaşayan SPD’de Başkan Andrea Nahles henüz bir istifa demeci vermese de partisinin zor durumda olması kariyerinin geleceğini tehlikeye düşürdüğü yönünde yorumlar basında bolca yer alıyor. SPD’nin Agenda 2010 süreci sonrası yaşanan oy kayıplarında sosyal hakların kısıtılanmasının önemli faktör olduğu dile getiriliyor. SPD’nin gençlik kolu Jusos’un bu temelde parti içinde yürüttüğü tartışmaları hatırlatan yorumcular SPD yönetiminin zaman içinde açıklama yapmakta zorlanacağı birçok konu biriktirdiği ve önemli değişiklikler olmadığı taktirde SPD’de oy kaybının yaşanmaya devam edeceği belirtiliyor.
AfD kendi hedefini yakalayamadı
Tüm eyaletlerde parlamentoda sandalye sahibi olan ırkçı parti AfD, Hessen seçimlerinde en az %15 oy oranına kavuşacağını açıklamış ancak sonuçlarda 13,1 oranında kalmış oldu. Frankfurt ve Darmstadt’da %9 oy alan AfD, Giessen’de %7,1 oy oranını elde etti. AfD’ye karşı protestoların örgütlendiği büyük kentlerde oy oranı düşük çıktı. Açıktan faşizm propagandası yapan NPD ise %1,1’den %0,2 oranına geriledi.