ATİK Online Birlik Mücadele Zafer!
Haber Merkezi |15.07.2018| Önceki günlerde dünya gündemine oturan gündemlerden birisi Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Çin Halk Cumhuriyeti arasında ki karşılıklı yaptırım politikaları oldu. Her iki ülke birbirlerine karşı gümrük kotalarını arttırarak, ihracat ve italat alanında dünya çapında etkisini gösterecek adımlar attılar.
Çin’in dünya ekonomisinde ABD’den sonra ikinci sırada olması ve hatta yapılan tahminlere göre 2050 tarihinde şu anda Dünya’nın süper gücü olan ABD’yi geçerek birinci sırayı alacağı ABD yönetimini bir dizi önlemler almaya yöneltmiş görünüyor. Çin’in son 25 yılda ekonomide olağanüstü bir gelişme göstererek ve 5.7 trilyon dolarlık bir boyuta ulaşan Çin ekonomisi, ABD ekonomisinin yüzde 55’ine ulaşmış durumda. Uzun yıllar boyunca yaklaşık ortalama yüzde 10 büyüyen Çin ekonomisi, milli gelirde önümüzdeki 25 yılda ABD ekonomisini geride bırakması bekleniyor.
ABD ve Cin arasındaki en önemli sorunlardan birisini hic kuşku yokki, ABD aleyhine gelişen dış ticaret açığı oluşturuyor. ABD küresel piyasalarda dış ticaret açığının artmasının Çin`den kaynaklandığını söyleyerek, dış ticaretinde yıllardır verdiği büyük açığı gidermenin yollarını arıyor. Son zamanlarda Amerika ve Çin arasındaki en önemli sorunlardan biri haline gelen dış ticaret açığı üzerinden gelişen ve dünya kamuoyu tarafından ticaret savaşları olarak adlandırılan iki ülkenin karşılıklı birbirlerine uyguladıkları ekonomik yaptırımlar hız kesmeden devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump`ın, ABD ekonomisinin ve iç ticaretinin Çin başta olmak üzere diğer ülkelerden ithal edilen ürünlerden dolayı zarar gördüğü söylemleri, ABD yönetimini bu konu ile ilgili önlem yasaları çıkarmaya itti. Dışardan ithal edilen bir çok ürüne getirilen ek gümrük vergisi ve uygulanan kota, başta Çin olmak üzere diğer ülkelerden ucuz ithalata karşı alınan bir önlem olarak ABD tarafından tasarlandı. Çin yönetimininde ABD’nin bu hamlesine Amerika`dan ithal edilen yüzlerce ürüne getirdiği ek gümrük vergisi ile tepkisi gecikmedi.
Her iki ülkenin, ticaret savaşında karşılıklı gümrük vergisi artışlarını sürdürmesi halinde 2020 yılında küresel ekonomik büyümeyinin binde 5 azalabilecegi uluslararası ekonomistler tarafından tahmin ediliyor.
Her iki ülke arasındaki ticaret değerlerine bakıldığında, yaklaşık 15 trilyon dolarlık ekonomisiyle Çin’in, kısa vadede bu savaştan daha kötü etkileneceği uluslararası ekonomistlerce ön görülüyor. Örnegin; Eski bir IMF ekonomisti olup şu anda Standard Chartered Bank’ın Çin baş danışmanı olan Shuang Ding, iki ülkenin ekonomilerinin gerçek manada birbirine bağımlı olduğunu açıklaması, ve yine; Amerikan ticaret yetkililerince verilen 2016 yılı rakamlarına göre Çin’in ABD ile ithalat ve ihracatı içeren toplam dış ticaret hacminin 578,2 milyar dolar olması, yani ABD`nin , Çin’in en çok ticaret yaptığı ülke olması. Bu miktarın 115,6 milyar doları ABD’nin Çin’e sattığı ürünler, 462,6 milyar doları ise Çin’den aldığı ürünlerden olması, ABD’nin Çin ile 347 milyar dolarlık bir dış ticaret açığı olduğunu ortaya koyuyor. Bu verilere dayanarak konuşan ekonomi yetkilileri, bu savaştan Cin ekonomisinin daha çok etkileneceğini belirtiyorlar.
ABD`nin başkanlık seçimlerinde Başkan Trump’ın Çin’den yapılan ithalatın Amerika`nın iç ekonomisine büyük zararlar verdiğini ve buna Çin den ithal edilen ürünlere yapılacak yüksek oranda ek vergi önlemleri ile giderileceğini vurgulamıştı. Trump`ın Başkan olduktan sonra yaptığı açıklamalar ve Twitter hesabından yaptığı paylaşımlar Çin’den, ülkesiyle yaptığı ticaretle verdiği ticaret fazlasını 2018 yılında 1 milyar dolara düşürmesini istemişti. Çin, geçen yıl ABD ile 375,2 milyar dolarlık bir ticaret fazlası kaydederek rekora ulaşan ülke olmuştu.
İki ülke arasında ticaret savaşı nasıl başlamıştı;
Trump başkanlığındaki ABD yönetiminin 2018 mart ayında ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmesi, ABD ile Çin arasında bir ticaret savaşının başlangıcı olarak görülen ilk gelişmelerdi. Çin`nin, ABD`nin çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik ek gümrük vergilerine misillemesi gecikmemiş ve, ABD tarafindan ülkeye ihraç edilen 128 ürüne yüzde 15-25 tarife getirilmesi kararını alınmıştı. Çin `in bu kararından sonra ABD yönetimi, Çin’in, Amerikalı şirketlerin teknolojilerini ve fikri mülkiyetlerini ele geçirmeye yönelik usulsüz faaliyetleri gerekçesiyle bini aşkın Çin ürününe yüzde 25 ek gümrük vergisi getirmeyi planladığını açıklamıştı. Pekin yönetimi bu karara karşı misillemede gecikmemiş ve ABD’nin Çin’i hedef alan bu hamlesine tepkisini, ABD’den ithal edilen 50 milyar dolar tutarındaki 659 ürüne yüzde 25 gümrük vergisi getirileceğini bildirerek ilan etmişti. ABD Başkanı Donald Trump bu açıklamanın ardından, Çin’e daha önce açıkladığı tarifelere misillemeyle karşılık vermesi halinde 200 milyar dolarlık daha gümrük vergisi uygulanması talimatını verdiğini açıklayarak her iki ülke arasındaki ekonomik krizin derinleşerek büyümesini sağlamıştı.
ABD ve Çin arasında ki ticaret düzleminde gerçekleşen gerilimlerin Avrupa Birliği coğrafyasına nasıl yansımaları olabileceğini ise bir sonraki yazımızda ele alacağız.
